Η διαρκής ΠΑΡΟΥΣΊΑ.

 Πιάνω ένα θέμα που είναι ΑΔΥΝΑΤΟΝ να αναπτυχθεί σε ένα ποστ, όμως θα προσπαθήσω). Ποτέ μα ποτέ δεν έχω πει και ούτε θα πω, "Το παιδί μου ΔΕΝ ΘΑ /ΘΑ το έκανε αυτό". Ποτέ. Γιατί γνωρίζω πολύ καλά πώς οποιοσδήποτε άνθρωπος μπορεί να σε εκπλήξει. Πόσο μάλλον τα παιδιά μας, τα οποία ποτέ δεν μας αποκαλύπτονται πλήρως. Ακόμα και σε σχέσεις στενές και υγιείς, τα παιδιά μας έχουν πάντα ένα κομμάτι του εαυτού τους που κρατάνε καλά κρυμμένο μόνο για τις σχέσεις που αυτά επέλεξαν στη ζωή τους. Εκτός αυτού, από την ώρα που γεννιούνται δοκιμάζουν ΔΙΑΡΚΩΣ τα όρια τους και τα όρια μας. Και έτσι πρέπει. Είναι η φυσική κλιμάκωση της ενηλικίωσης. Και έρχεται και η εφηβεία, όπου παιδί και ενήλικας συνυπάρχουν με ένα μυστήριο τρόπο τόσο στο σώμα, όσο και στην καρδιά και στο πνεύμα και τότε.... Τότε αν δεν είσαι ΟΣΟ πιο συντονισμένος γίνεται με το παιδί σου, ΤΟΤΕ είναι που πραγματικά μπορεί να πάψεις να το γνωρίζεις. 

ΓΙΑ ΑΥΤΌΝ ακριβώς το λόγο, η νέα σειρά του netflix, Εφηβεία είναι ΓΡΟΘΙΑ στο στομάχι. ΓΙΑ ΑΥΤΟΝ ακριβώς το λόγο, πρέπει να τη δούμε όλοι. Εγώ το ψάχνω και ενημερώνομαι- σύμφωνα με τα δικά μας δεδομένα ανατροφής - μήπως μπορέσω να τη δω και με το παιδί συζητώντας και αναλύοντας καθόλη τη διάρκεια. Δεν ξέρω, ακόμα το ψάχνω. Και τώρα που γνωρίζω, καταρχάς το τέλος αλλά και με ποιο τρόπο γυρίστηκε, θέλω να τη ξαναδώ ούτως ή άλλως - διότι η πρώτη φορά σου προκαλεί τέτοιο ΣΟΚ που σου ξεφεύγουν σημαντικές στιγμές και λεπτομέρειες. Δεν θα επεκταθώ περισσότερο στη σειρά διότι δεν θέλω να αποκαλύψω πράγματα σε όσους δεν την έχουν δει. Θα πω όμως το εξής και θα το πω εγώ που είμαι πολύ ενεργή στα social media και τα χρησιμοποιώ. Θέλει ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟ και ΠΡΟΣΟΧΗ. Τα παιδιά μας δεν έχουν αναπτυγμένες αυτές τις ικανότητες για να διαχειριστούν τη χειραγώγηση, την υπερπληροφόρηση και την ανεξέλεγκτη προσέγγιση από τον οποιονδήποτε μέσα σε αυτό το μέσο. (Ο προμετωπιαίος λοβός του ανθρώπου, ο οποίος μπορεί να διαχειριστεί πληροφορίες σχετικά με την αυτοσυντήρηση και ασφάλεια αναπτύσεται πλήρως στα 24. Στα ΕΙΚΟΣΙΤΕΣΣΕΡΑ.) Επιπλέον, θέλει ΆΠΕΙΡΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ και ΕΝΗΜΈΡΩΣΗ σχετικά με όλα τα trends και τις συνθήκες που μπορεί να μας φαίνονται βαρετές ή κουτές. Στη σειρά γίνεται γνωστό, πως τα παιδιά εκφοβίζουν το ένα το άλλο με τη χρήση emoji - σε ένα κατά τα άλλα φυσιολογικό κείμενο στα μάτια των ενηλίκων. Και όμως. Αυτά επικοινωνούν πλήρως μέσω των emoji. Ποιός γονιός θα φανταζόταν κάτι τέτοιο;;;; Για αυτόν ακριβώς το λόγο πρέπει να συζητάμε τα ΠΆΝΤΑ με τα παιδιά, ακόμα και θέματα που μας φέρνουν σε αμήχανη θέση. Αν δεν μιλήσουμε ΕΜΕΙΣ για τα άβολα θέματα στα παιδιά, θα ενημερωθούν από λάθος πηγές. 

Τέλος, πρέπει να έχουμε και λίγη αυτοκριτική πριν αυτή χρειαστεί να γίνει ή πριν γίνει από άλλους εν τέλει. Και διάθεση αυτόβελτίωσης και ουσιαστικής διόρθωσης των δικών μας άλυτων θεμάτων της δικής μας παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Δεν αρκεί να μην επαναλαμβάνουμε λόγου χάρη ακραίες ίσως συμπεριφορές των δικών μας γονιών . Πρέπει να εντοπίζουμε και τις όχι ακραίες συμπεριφορές, τις σιωπηλές ίσως - που όμως περνάνε μηνύματα ΙΣΧΥΡΟΤΑΤΑ. Είναι αυτό που λέει χρόνια η γενιά μας: τα παιδιά βλέπουν περισσότερο από όσο ακούνε... Αν είναι εύκολο; Όχι βέβαια. Η γονεϊκότητα είναι η ΠΙΟ δύσκολη κατάσταση που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ένας άνθρωπος. Μα και η πιο ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ. Η πραγματική κληρονομιά μας, τα ΠΑΙΔΙΑ μας. Κοιτάω λοιπόν αυτό το πλάσμα, που προσπαθώ ακόμα και τώρα που ανοίγει τα φτερά του και μετατρέπεται στο μελλοντικό ενήλικα, να είμαι ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ πιο παρούσα. Και δεν είναι εύκολο, διότι από ένα σημείο και έπειτα κλείνονται πολύ στον εαυτό τους. Πόσο μάλλον χαρακτήρες που είναι εκ φύσεως λιγότερο εκδηλωτικοί ή λιγότερο εκφραστικές προσωπικότητες... Ας μην ξεχνάμε. Όπως έχει πει η μοναδική Μάρω Βαμβουνάκη: (θα το πω περιφραστικά διότι δεν βρίσκω τώρα το αυτούσιο απόφθεγμα). Τα παιδιά στην παρουσία του γονέα χρειάζονται ΚΑΙ την ποσότητα, όχι μόνο την ποιότητα. Το ξέρω ότι ζούμε σε μια εποχή που μας σπρώχνει διαρκώς σε κατάσταση επιβίωσης. Το ξέρω. Μα είναι λίγα στην ουσία τα κρίσιμα χρόνια των παιδιών μας και περνάνε ΤΟΣΟ γρήγορα. Αν θέλουμε να απολαύσουμε την ενήλικη εκδοχή τους και να καμαρώνουμε για αυτή, πρέπει να δώσουμε την ΑΠΟΛΥΤΗ προσοχή μας στην παιδική εκδοχή τους. Και να τη συντηρήσουμε για όσο μεγαλύτερο διάστημα γίνεται... Μεγαλώνουν πριν την ώρα τους τα παιδιά αυτής της γενιάς και μεγαλώνουν μάλιστα χωρίς την απαραίτητη ωριμότητα.... Επικίνδυνος συνδυασμός.

Πέτα ψηλά... (15 τα χρόνια)

Το έχω ξαναγράψει. Το πιο αδικημένο από όλα τα παιδιά μου, η κόρη μου. Το πρώτο μου παιδί. Από όλα. (Πέντε παιδιά. Πέντε. Αυτό για όλα αυτά τα "Ένα ίσον κανένα", "Εσύ έχεις ΜΟΝΟ ένα παιδί", "Τι να του λείπει του παιδιού- ΟΛΑ τα έχει, ΤΙΠΟΤΑ δεν μοιράζεται", "Γιατί ΚΑΛΕ δεν του έκανες ένα αδερφάκι;" που έχω ακούσει τόσα χρόνια). 

Δεκαπέντε τα χρόνια σήμερα , από την μέρα που τόσο βίαια κόπηκε το νήμα της σύντομης ζωής της και πραγματικά νιώθω πως μόνο εγώ τη θυμάμαι πια. Λες και δεν τη γέννησα. Λες και δεν κοιλοπόνεσα. Λες και δεν έκανα ΟΛΑ τα λάθη σε αυτή, αφού καμία σωστή καθοδήγηση δεν είχα στην απώλεια της- το άκρως αντίθετο μάλιστα. Λες και δεν πάλεψα (με) εφτά μήνες με νύχια και με δόντια να τα καταφέρει. 

Πολλές φορές αναρωτιέμαι πώς να ήταν. Βλέπεις, δεν με άφησαν να την δω. (Λάθος). Εγώ όμως την φαντάζομαι μικροκαμωμένη, μελαχρινή και με τα χαρακτηριστικά του νανισμού- εφόσον γνωρίζαμε ότι έπασχε από αχονδροπλασία. Την φαντάζομαι πανέμορφη. Γιατί είναι κόρη μου. Ποια μάνα δεν θεωρεί το παιδί της το πιο όμορφο στον κόσμο; Γιατί να διαφέρω εγώ; 

Ποτέ δεν βρήκα όμως τη δύναμη να επικοινωνήσω με την παθοανατομολογο στην Αθήνα που είχε αρχείο φωτογραφιών της. Πέρασαν τώρα τα πέντε χρόνια φύλαξης των αρχείων. Δεν νομίζω να υπάρχουν πια. (Ή μήπως όχι;) Στα πέντε χρόνια ήταν νωρίς ακόμα. Βίωνα ακόμα ένα πένθος τότε. Ακόμα μια απώλεια. (Ενοχές) 

Προσεύχομαι να με συγχωρέσει για τις επιλογές μου. Να καταλάβει. Προσεύχομαι να βρεθούμε όταν έρθει η ώρα και να τη νιώσω, να τη μυρίσω, να τη δω. Ψυχάκι την έχω στην καρδιά μου, όμοια με τα πουλιά που πετούν στον ουρανό. Δεν ξέρω γιατί. Μα ίσως και να ξέρω. Τι να πω. 

Ψυχάκι μου, να είσαι σίγουρη πως η μαμά δεν σε ξεχνά. Και όσο περνάει από το χέρι μου, δεν θα πάψω να τιμώ την μνήμη σου. Μου χάρισες τα πρώτα μου σκίρτηματα χαράς, τον έναν και μοναδικό φυσιολογικό τοκετό ανάμεσα σε πέντε εγκυμοσύνες. Εγώ τι σου χάρισα;.... (Τίποτα). 

Τις προάλλες σε μελέτησε ο αδελφός σου- εύχομαι να το νιώθεις, να το ακούς. Εύχομαι η αγάπη μας να διαπερνά όποια απόσταση... Εύχομαι να πετάς πάντα ανάλαφρη στον ουρανό. Χωρίς όλες αυτές τις γήινες αδυναμίες που θα σε δυσκόλευαν εδώ κάτω. Και εγώ, με τα μάτια της καρδιάς, θα σε βλέπω και στις δύο υποστάσεις σου. 

Παράξενο το ξέρω. Αγάπη της μάνας είναι αυτή. 

45 συναπτά έτη ύπαρξης.

 Πικρόγλυκα τα φετινά μου γενέθλια. Όχι γλυκόπικρα. Όπως το λέω. Πικρόγλυκα. 

Άλλη μια δύσκολη χρονιά. Με μια δυστυχώς τεράστια απώλεια. Αυτό αν την κοιτάξω συνολικά. Αν όμως την κοιτάξω πιο λεπτομερώς, αποσπασματικά - ήταν ακόμα μια σχετικά όμορφη χρόνια με έντονη προσωπική εξέλιξη. 

Μια πολύτιμη όμως χρονιά για μένα, διότι ήταν η τελευταία που μοιράστηκα με την Αφροδίτη. Και πόσο, μα πόσο θα λείπει από τις επόμενες... Και πόσο δεν θέλω να το σκέφτομαι...

Κοιτώντας λοιπόν πίσω, συνειδητοποιώ τη δύναμη του να έχεις δημιουργήσει στη ζωή σου ισχυρές και ουσιώδεις σχέσεις αλλά και τη δύναμη του να προσπαθείς να βρίσκεις κάθε μέρα απόλαυση και χαρά ακόμα και από κάτι μικρό και φαινομενικά ασήμαντο.

Ναι θέλει προσπάθεια. Θέλει να το έχεις φιλοσοφία δεν ξέρω πως να το εξηγήσω. Και ναι θέλει κάθε μέρα. Ακόμα και μια μέρα που ψήνεσαι στον πυρετό, βρες την απόλαυση στον πολύτιμο χρόνο ξεκούρασης που σου δίνεται, έστω και έτσι. Σε μια αχτίδα ηλίου που τρυπώνει από το παράθυρο. Στην καθημερινή ρουτίνα βρες τη χαρά στον πρώτο καφέ της ημέρας, σε μια γωνιά του σπιτιού σου που αγαπάς πολύ, στην αγκαλιά του παιδιού σου ή σε ένα τραγούδι που σε ξεσηκώνει να τραγουδήσει ή να χορέψεις. 

Στην αναποδιά, γέλα. Αλήθεια. Είναι λύτρωση. Καμία φορά αναλωνόμαστε τόσο σε ανούσια πράγματα που μπορεί να μας χαλάσει όλη τη διάθεση. Έχω προσέξει πως όταν σε μια αναποδιά  ο Δημήτρης Γεράσιμος γελάσει και γελάσω και εγώ αντί θα θυμώσω ή να χαλαστώ- και θα προκύψει πάντα μια όμορφη στιγμή από αυτό και πιο γρήγορα θα βρεθεί η λύση σε ό'τι έτυχε.

Τα παιδιά, όπως έχει πει η λατρεμένη Μάρω Βαμβουνάκη, είναι σοφότερα και συνεπέστερα από τους μεγάλους. Πρέπει να τα αφουγκραζόμαστε και να τα ακούμε ίσως και περισσότερο.

Εγώ έχω πάρει και εξακολουθώ να παίρνω,  τεράστια μαθήματα από τον γιο μου. Ο γιος μου, μου έδειξε φέτος τον τρόπο - με τη δική του στάση - πώς να αντιμετωπίσω μια κακή κρίση και μια κακή επιλογή που έκανα. Ο γιος μου εξακολουθεί να μου δείχνει πάλι τον πιο ομαλό και υγιή δρόμο σε αυτό το πένθος που με εξαντλεί. 

Συνεχίζω λοιπόν δυναμικά. Γιατί η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω άλλο τρόπο. Συνεχίζω με μοναδικό μου στόχο,  την προσωπική εξέλιξη. Με επίκεντρο αυτή, καλυτερεύουν και όλα τα άλλα γύρω μου. Το έχω πλέον διαπιστώσει. Μου πήρε μόνο 45 χρόνια... 

Αχ ρε Αφρό. Ορίστε. Τώρα είμαι μεγαλύτερη από σένα. Πάντα σε πείραζα ότι θα είμαι πάντα μικρότερη. Και να που τώρα εσύ θα είσαι πάντα 44. Σου υπόσχομαι ότι θα κρατήσω το παιδί μέσα μου ζωντανό. Θα κρατήσω την αθωότητα και την αγάπη, την φαντασία και την δίψα για μάθηση και δημιουργικότητα, πάση θυσία. Και μια φορά το χρόνο θα συνεχίσω να βγάζω σαχλές selfie- αποδεικτικό ημερολόγιο αυτής της υπόσχεσης. Ακόμα και αν τα μάτια κρύβουν μέσα και τον ενήλικα στον οποίο εξελιχθήκαμε.

Άλλωστε όπως πολύ σοφά έλεγες πάντα: Υγεία. Μόνο υγεία. Όλα τα άλλα βρίσκονται. Όλα ΓΚΟΥΤ.