Εκκολάψαμε τα δικά μας αυγά δεινοσαύρων! (δραστηριότητα STEAM)

Όσοι μας παρακολουθείτε ξέρετε ότι έχουμε προσβληθεί από τον πυρετό των δεινοσαύρων εν όψη του φετινού μας πάρτι γενεθλίων! Το μικράκι μου κάνει τόση υπομονή κατά την διάρκεια όλων των χειροτεχνιών και προετοιμασιών και βοηθάει ταυτόχρονα τόσο πολύ που ήθελα να τον ανταμείψω με μια ανάλογη δραστηριότητα αποκλειστικά για την δική του διασκέδαση! 

Βασισμένη λοιπόν σε ένα από τα πρώτα σχεδόν πειράματα που κάναμε- την αντίδραση δηλαδή της μαγειρικής σόδας στο ξύδι- φτιάξαμε τα δικά μας αυγά δεινοσαύρων τα οποία και θα βλέπαμε να εκκολάπτονται αργά, βασανιστικά και εθιστικά!! (ότι πρέπει για να απολαύσεις μάνα και εσύ ένα καφέ στο μπαλκόνι!!) 

Είναι τρομερά απλό! Για να το κάνετε και εσείς θα χρειαστείτε τα εξής: 

• Μαγειρική σόδα (μπόλικη! Για τα δικά μας αυγά χρειάστηκα δυο κουτιά των 350γρ) 
• Λευκό ξύδι (μπόλικο! Σίγουρα δυο τμχ) 
• χρώμα ζαχαροπλαστικής
• γκλίτερ (προαιρετικά αλλά αξίζει!) 
• λαδόκολλα 
• ένα πλαστικό χαμηλό δοχείο
• ένα πλαστικό ποτηράκι
• τρία πλαστικά μπολ
• μικρούς πλαστικούς δεινόσαυρους
• νερό
• σύριγγα 
• μπόλικη διάθεση να λερωθούμε! (αλλά εάν έχετε ένα ζευγάρι γάντια για σας κατά την προετοιμασία θα ήταν το ιδανικό.) 

Τα βασικά μας χρώματα θα είναι τρία. Ώστε οι αναμείξεις να προκύψουν κατά την διάρκεια του πειράματος. Το κόκκινο, το μπλε και το κίτρινο. Μοιράζω την σόδα στα τρία μπολ. Ρίχνω μέσα στο καθένα λίγες σταγόνες χρώμα ζαχαροπλαστικής. Ανακατεύω ελαφρά με ένα κουτάλι. Μετά προσθέτω νερό λίγο- λίγο ώστε και να απλωθεί το χρώμα αλλά και να έχω μια πάστα αρκετά στεγνή, μην παρασυρθείτε με το νερό, θέλει προσοχή αλλιώς θα χρειαστείτε ακόμα περισσότερη σόδα. Στρώνω την λαδόκολλα στο χαμηλό δοχείο που θα χρησιμοποιήσω για το πείραμα απλώς να είστε σίγουροι πως θα χωρέσει στην κατάψυξη. Τώρα πλάθω ουσιαστικά στην παλάμη μου ένα οβάλ πλακέ σχήμα με την πάστα σόδας και βάζω στο κέντρο έναν δεινόσαυρο. Μετά το κλείνω και το πλάθω σαν αυγό. Όλη αυτή είναι μια διαδικασία που θα μπορούσε να κάνει μόνος ο Δημήτρης Γεράσιμος σε αυτή την ηλικία. Ωστόσο επειδή ήθελα να είναι έκπληξη τα έφτιαξα μόνη. Στο πλάσιμο των αυγών φροντίζω ώστε κάθε χρώμα να έχει και ένα μπάλωμα από άλλο χρώμα σόδας ώστε κατά την διάρκεια του πειράματος να εμφανιστούν καινούργιες αποχρώσεις. Συνδυάζω δηλαδή: 

• μπλε με κίτρινο (πράσινο)
• κόκκινο με κίτρινο (πορτοκαλί)
• κόκκινο με μπλε (μωβ) 

Στα μισά αυγά βάζω στο κέντρο και μια τσιμπιά γκλίτερ για ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη! Βάζω τα αυγά μου στην κατάψυξη και τα αφήνω για ένα ολόκληρο βράδυ! Όταν είναι να κάνω την δραστηριότητα, ετοιμάζω στο πλαστικό ποτήρι ένα μείγμα με λευκό ξύδι και μια σταγόνα απορρυπαντικό πιάτων, την σύριγγα  και βγάζω την λαδόκολλα κάτω από τα αυγά. Φτιάχνω καφέ, τα βγάζω όλα στο μπαλκόνι και απολαμβάνω τον...καφέ και φυσικά το παιδάκι μου να περνάει τέλεια κάνοντας έναν χαμό! Υπολογίστε πως θα χρειαστεί να ανανεώσετε συχνά το μείγμα ξυδιού! Αυτό ήταν! Κατά τα άλλα πόδια ψηλά! (χεχε!) 

Κάποιος έκανε απατεωνιές κατά διαστήματα και άδειαζε όλο το ποτήρι στα αυγά... 

Όταν εμφανίστηκε ο πρώτος δεινόσαυρος, ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος! 

Το ίδιο και όταν εμφανίστηκε γκλίτερ από το πουθενά! 

Και οι συνδυασμοί χρωμάτων όσο και να τους γνωρίζουμε πια, πάντα εξακολουθούν να μας εντυπωσιάζουν. 

Μετά πήρε και τον μεγεθυντικό φακό να τα παρατηρήσει όλα εκτενώς! 

Και φυσικά στο τέλος έπαιξε άφθονα με τους δεινόσαυρους που εκκολάφθηκαν στα ίδια του τα χέρια! 

Τι λέτε; Θα το δοκιμάσετε; 

Την αρχική ιδέα την πήραμε από εδώ.  Εάν θέλετε να δείτε και τα υπόλοιπα πειράματα μας- (θέλετε, θέλετε!), δεν έχετε παρά να κάνετε κλικ εδώ! 

Τα roarsome παπούτσια μας από Art Matina!

Τι να πω περισσότερο για αυτό το πλάσμα,  τα έχω πει ήδη όλα! Κάθε φορά λέω πως αποκλείεται να με εκπλήξει ξανά, και όμως το κάνει έξι χρόνια τώρα! Για τα φετινά μας μοναδικά παπούτσια, η γλυκύτατη Art Matina  έκανε βιντεοκλήση με το μαϊμουδι και τα συμφώνησαν real time! Και ανακάλυψα πως εκτός από ταλέντο στην ζωγραφική, έχει και στην προσέγγιση ντροπαλών, λιγομίλητων μαϊμουδιων!! 

Σε λιγότερο από έναν μήνα, έχουμε τα γενέθλια του μαιμουδιού και όπως κάθε χρόνο μόλις μπει το Πάσχα,επικοινωνούμε με την λατρεμένη μας πια, Art Matina, για να μας φτιάξει τα καθιερωμένα, ετήσια, μοναδικά, custome made παπούτσια μας! 

Όσοι μας παρακολουθείτε, και πολύ μας συγκινείτε να ξέρετε, γνωρίζετε ήδη πως το θέμα που επιλέγουμε κάθε χρόνο είναι και το θέμα του πάρτι μας! Φέτος , όπως έχουμε ήδη αποκαλύψει, το θέμα είναι άκρως προ-ιστορικό!! Δεινόσαυροι λοιπόν - μέσα έξω- ενώ λατρέψαμε την επιλογή του χρώματος των κορδονιών- που είναι και λαστιχένια κάνοντας την ζωή μας ακόμα πιο εύκολη!!!

 Δείτε την εκπληκτική δουλειά της Ματίνας εδώ.  

Αν θέλετε να δείτε και τα άλλα μας σταράκια κοπιάστε: 

Τα πιο γκαζάτα σταράκια μας εδώ. 

Τα "Μια μέρα στην παραλία" σταράκια μας εδώ. 

Τα "μαιμουδένια" σταράκια μας εδώ.  

Τα πειρατικά σταράκια μας εδώ! 

Πρόσκληση σε πάρτι...προ- ιστορικό! (ROAR!!)

Όσοι με παρακολουθείτε θα έχετε βαρεθεί να το διαβάζετε, μα για μένα η πρόσκληση- ακόμα και σε ένα παιδικό πάρτι- είναι εξίσου σημαντική με όλο την υπόλοιπη διοργάνωση ενώ συνήθως δίνει και το vibe του εκάστοτε θέματος. 

Φέτος που το θέμα μας ήταν οι δεινόσαυροι βρήκα εκατοντάδες ιδέες στο διαδίκτυο. Ήταν όλες υπέροχες και ξεχωριστές, μα εμένα το μάτι μου έπεσε στην πιο ξεχωριστή- και όπως αποδείχθηκε- και την πιο απαιτητική. Δεν το μετανιώνω όμως για πολλούς λόγους. Ο κυριότερος είναι ότι το μαϊμουδι έμαθε μια εξαιρετική τεχνική χειροτεχνίας που δεν γνωρίζουν ούτε καν ενήλικες και ο αμέσως επόμενος ότι οι ανήλικοι αποδέκτες της πρόσκλησης εντυπωσιάστηκαν πολύ! Τώρα λοιπόν που όλες οι προσκλήσεις μοιράστηκαν, ήρθε η ώρα να μοιραστούμε και μαζί σας πως μπορείτε να φτιάξετε και εσείς τα δικά σας αυγά δεινοσαύρων!!! (Δεν χρειάζεται καν να τα χρησιμοποιήσετε σαν πρόσκληση η όλη διαδικασία μπορεί να σταθεί και σαν μια πολύ ενδιαφέρουσα δραστηριότητα!!)

 Για τα αυγά δεινοσαύρων θα χρειαστείτε: 

• Μπαλόνια νερού (για νερόμπομπες!) 
• Κόλλα χειροτεχνίας αναμεμιγμένη με νερό σε αναλογία 1:1 ή κόλλα για ντεκουπαζ. (Η κόλλα ντεκουπαζ είναι σαφώς καλύτερη επιλογή στην συγκεκριμένη περίπτωση). 
• Εφημερίδες κομμένες σε λεπτές λωρίδες. Άσπρο χαρτί λεπτό κομμένο σε λεπτές λωρίδες. 
• Πινέλο πλακέ κατά προτίμηση. 
• Λαδόκολλα. 
• Άσπρο ακρυλικό χρώμα. 
• Έναν καλό κόφτη. 
• Στρογγυλά αυτοκόλλητα στο χρώμα της αρεσκείας σας ή και ακρυλικό χρώμα της αρεσκείας σας.
•  ΠΟΛΥ ΠΟΛΥ ΥΠΟΜΟΝΗ! 

Ξεκινάμε φουσκώνοντας τα μπαλόνια. Όχι με νερό φυσικά! Εγώ το έκανα με το στόμα, αλλά δεν είναι εύκολο οπότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τρόμπα. Υπολογίστε την ημέρα που θα ξεκινήσετε την διαδικασία να ολοκληρώσετε ΟΠΩΣΔΉΠΟΤΕ και τις δύο στρώσεις με χαρτιά. Διαφορετικά τα μπαλόνια θα χάσουν έστω και λίγο από το φούσκωμα και δεν θα μπορείτε να κάνετε την δεύτερη στρώση. Θα σας γουβιαζει το αυγό! Μιλάω ως παθουσα... (4 αυγά πήγαν τσάμπα! Ακόμα τα κλαίω). Υπολογίστε λοιπόν πως η κάθε στρώση χαρτιών με κόλλα παίρνει περίπου ένα τέταρτο. Και πως θα χρειαστεί σίγουρα τρεις με τέσσερις ώρες να στεγνώσει η πρώτη στρώση. Αφού λοιπόν έχουμε φουσκώσει τα μπαλόνια, στρώνουμε και την λαδόκολλα για να τα ακουμπάμε πάνω μόλις τα τελειώνουμε και ξεκινάμε βάζοντας τις λωρίδες εφημερίδας πάνω στο μπαλόνι με μπόλικη κόλλα. Προσέχουμε πάντα οι λωρίδες να εφάπτονται καλά. (Στην ουσία να καλύπτει ένα μέρος η μία της άλλης.) Ολοκληρώνουμε εκτός από εκεί που είναι το δέσιμο του μπαλκονιού όπου αφήνουμε όσο το δυνατόν μικρότερη τρύπα. Τα αφήνουμε να στεγνώσουν. 

Στην δεύτερη στρώση χρησιμοποιούμε το λευκό χαρτί σε λωρίδες. Ο μόνος λόγος είναι ότι ειλικρινά όσο και αν προσπάθησα δεν βρήκα τρόπο να καταλαβαίνω που είχα βάλει διπλή στρώση και που όχι. Αφού χάλασα έτσι άλλα δύο αυγά, επέλεξα το λευκό χαρτί και ησύχασα! Αφήνω και πάλι να στεγνώσει μια ολόκληρη ημέρα. Την επόμενη τραβάω το δέσιμο του μπαλονιού και το κόβω. Καλύπτω την τρυπούλα με λίγο ακόμα χαρτί και κόλλα. Έπειτα με έναν καλό κόφτη κόβουμε το αυγό μας λες και σκάει. Εγώ επέλεξα να μην το κόψω γύρω γύρω για να μην ψάχνω ποιο καπάκι πάει που αλλά και για να μπορώ να τα κλείσω πιο εύκολα. Αφού τα κόψουμε τα βάφουμε πρώτα εσωτερικά και μετά εξωτερικά. Xρειάστηκε δύο στρώσεις χρώμα εσωτερικά, μια εξωτερικά. Τα αφήνω να στεγνώσουν μια ολόκληρη ημέρα. 

Την επόμενη είτε κολλάω τα αυτοκόλλητα, είτε κάνω πουά με χρώμα. Εκ των υστέρων, θα επέλεγα το χρώμα διότι τα αυτοκόλλητα ξεκολλούσαν λίγο αλλά σίγουρα είναι η πιο εύκολη λύση. Τώρα μένει να γεμίσουμε τα αυγά μας!!! Αν τα φτιάξαμε για παιχνίδι μπορούμε να κάνουμε ότι θέλουμε! Μάλιστα αν έχετε χρησιμοποιήσει κόλλα ντεκουπαζ και δεν τα έχετε βάψει, τα αυγά είναι αδιάβροχα μέχρι και γλίτσα μπορείτε να βάλετε μέσα!! Και φυσικά παιχνίδια δεινοσαύρους! Εμείς επιλέξαμε να τους φτιάξουμε και αυτούς αντί να βάλουμε έτοιμους! Μια ακόμα δραστηριότητα από μόνη της! Για αυτά θα χρειαστείτε: 

• Καλούπια δεινοσαύρων, (Εμείς έχουμε από ένα σετ πλαστελίνης) ή απλώς κουπ πατ δεινοσαύρων! 
• Αλατοζυμη: (δείτε πως φτιάχνεται εδώ όπου σας δείχνουμε πως να φτιάξετε και απολιθώματα δεινοσαύρων!) 
• Χρώματα της αρεσκείας σας! Αυτό ήταν. 

Πλάθετε τους δεινόσαυρους, τους ψήνετε όπως σας λέμε στο λινκ παραπάνω και αφήνετε τα μικρά σας να μεγαλουργήσουν χρωματικά! Τους δεινόσαυρους από αλατοζύμη τους ανέλαβε ο Δημήτρης Γεράσιμος αποκλειστικά. Στα αυγά έφτιαξε μόλις δύο και μετά παραιτήθηκε και δεν τον αδικώ ήταν πολύ απαιτητική διαδικασία! 

Έγραψε όμως μόνος του όλες τις προσκλήσεις! 8 παρακαλώ πολύ!Για τις προσκλήσεις έκοψα εκρού χαρτί με σκοπό να τα τυλίξω ρολό και να τα κολλήσω και αυτά με ένα στρογγυλό αυτοκόλλητο. Ήθελαν να βάλω και λίγο comfetti  για την τσαχπινιά και αφού δεν έβρισκα πράσινο όπως το ήθελα το έφτιαξα μόνη τρυπώντας με περφορατέρ πράσινο λεπτό χαρτόνι. Χρειάστηκα τρεις κόλλες Α4 για 8 προσκλήσεις και επίδεσμο μετά για το χέρι μου!! Το αποτέλεσμα όμως μας δικαίωσε! 

23 και σήμερα! 

Μέσα σε μια αίθουσα αναμονής ιατρείου...

Τις προάλλες βρέθηκα στο γραφείο του γυναικολόγου μου για το ετήσιο τεστ ΠΑΠ και ήταν η δεύτερη φορά που ξεστόμισα αυτό που χρόνια τρέμω να ξεστομίσω: 

" Έχω παραιτηθεί πλέον από το όνειρο του να κάνω και άλλο παιδί" . 

 Ούτε "νομίζω πως έχω παραιτηθεί", ούτε "νιώθω πως πως έχω παραιτηθεί", όχι. Μόνο απλά και  στεγνά "Έχω παραιτηθεί πλέον." Κανένα περιθώριο αμφιβολίας. Καμία αιτιολόγηση. Άλλωστε αν κάποιος γνωρίζει απόλυτα τους κινδύνους και την περιπλοκότητα είναι αυτός. 

Η πρώτη φορά ήταν στην καλύτερη μου φίλη. Με τον Παναγιώτη δεν χρειάζεται να το συζητήσουμε καν. Ξέρουμε και ξέρει. Άλλωστε ο ίδιος έχει "παραιτηθεί" χρόνια τώρα. Έχει αναγνωρίσει τους κινδύνους χρόνια τώρα. Έχει ολοκληρωθεί χρόνια τώρα. Τα έχει βρει με τον εαυτό του χρόνια τώρα. 

Εγώ πάλι είμαι μια άλλη ιστορία. Μπερδεμένη στον λαβύρινθο συναισθημάτων, ενοχών, του κενού που αδιαμφισβήτητα έχουν αφήσει οι απώλειες των άλλων δυο παιδιών μου, της βαθιάς πίστης μου και της εκλογίκευσης της, καθώς και του παιδικού μου ονείρου για μεγάλη οικογένεια μα και της ανάγκης μου να τα δώσω όλα για όλα για το παιδί που έχω στην αγκαλιά μου, τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά....

Αν το είχα σκεφτεί; Αν το είχα πει κιόλας από μέσα μου; Άπειρες φορές. Ιδίως μετά την τρομακτική αποβολή που είχα το '17 ενώ ένα τετράχρονο αγόρι με περίμενε στο σπίτι αρνούμενο μέχρι και να αλλάξει πυτζάμες ή να του σκουπίσουν την μύτη αν δεν γυρνούσα εγώ κοντά του... 

Τις προάλλες όμως- λίγες εβδομάδες μετά την πρώτη φορά- το είπα ξανά δυνατά. 

"Έχω παραιτηθεί πλέον από το όνειρο του να κάνω και άλλα παιδιά" . 

Δεν ένιωσα ανακούφιση. Ούτε ανάσανα. Και ας ένιωσα να φεύγει ένα βάρος από την καρδιά μου. Αντίθετα γέμισα θλίψη. Γιατί όμως; Αναρωτιόμουν. Το παιδί που έχω στην αγκαλιά μου με έχει γεμίσει με απόλυτη ευτυχία. Νιώθω λες και είμαι ντοπαρισμένη 24 ώρες το 24ωρο. Είμαι όσο ολοκληρωμένη μπορεί να είναι μια μητέρα που έχει χάσει δύο παιδιά της, ένα αστεράκι και έχει ένα θαύμα στην αγκαλιά της. Γνωρίζω πολύ καλά πλέον τους κινδύνους και δεν διατίθεμαι να το ρισκάρω- ξανά- για ένα όνειρο που είχα όταν όλα όσα έζησα τελικά θα έμοιαζαν με ταινία επιστημονικής φαντασίας. Και τα έχω "βρει" πια με τον Θεό μου και την πίστη μου. Οι  ενοχές με ταλαιπωρούν ακόμη, μα είναι πια τόσο φίλες μου σε όλα που και αυτές θα τις αγαπήσω σιγά σιγά ή απλώς θα μάθω να τις αγνοώ.... 

Τι ήταν αυτό λοιπόν που με γέμισε με τόση θλίψη; Και ξαφνικά- εκεί στην αίθουσα αυτή αναμονής που αγαπώ να μισώ- το κατάλαβα. Ένιωθα θλίψη γιατί αυτό που είχα πει δυο φορές δυνατά,  ήταν ένα ψέμα. 

Δεν παραιτήθηκα από κανένα όνειρο. Πάλεψα σαν λιοντάρι για το όνειρο μου. Και ακόμα παλεύω. Για μένα δεν έχω ένα παιδί.  Έχω τρία παιδιά και ένα αστεράκι. Και παλεύω και για τα τέσσερα.  Όχι με τον τρόπο που παλεύει μια μητέρα που έχει και τα τέσσερα στην αγκαλιά της- μα με τον τρόπο που παλεύει μια μητέρα που έχει θάψει το ένα της παιδί, έχει σε βάζο παθοανατομολογίας το άλλο της παιδί και απέβαλε στο τρίτο σε μια κρύα αίθουσα νοσοκομείου εντελώς μόνη. Πάλεψα και παλεύω. 

Δεν παραιτήθηκα από κανένα όνειρο. Κόντεψα να χάσω τέσσερις φορές την ζωή μου για αυτό το όνειρο. Έβαλα ΟΛΗ την υπόλοιπη ζωή μου σε αναμονή για αυτό το όνειρο. Απέκτησα συριγγομυελία για αυτό το όνειρο. Σακάτεψα το σώμα μου για αυτό το όνειρο. Το ξεχείλωσα, το πετσόκοψα, το αμέλησα- σχεδόν το μίσησα. Κόντεψα να χάσω το μυαλό μου για αυτό το όνειρο. 

Μα βρήκα την καρδιά μου μέσα από αυτό το όνειρο. Έχω μια υπέροχα μοναδική οικογένεια. Μπορεί όχι όπως ακριβώς την ονειρεύτηκα, μα την έχω και είναι ολότελα δική μου. Δεν παραιτήθηκα λοιπόν. Απλώς αποδέχθηκα πια το όνειρο μου. Όπως ακριβώς έγινε πραγματικότητα. Με όλο τον πόνο και τα δάκρυα, με όλη την ευτυχία, τα γέλια και την αγωνία. Με όλες τις προσευχές και τις αμφισβητήσεις, με όλα τα ξάγρυπνα βράδια και τις σκέψεις που με δυσκολία μοιράστηκα και όλες αυτές που πιθανότατα δεν θα μοιραστώ ποτέ. 

Έχω ένα υπέροχα μοναδικό πλάσμα στην αγκαλιά μου που κουβαλάει μέσα του όλα αυτά. Όλο τον πόνο και τα δάκρυα, όλη την ευτυχία, τα γέλια,  την αγωνία,  όλες τις προσευχές και τις αμφισβητήσεις,  όλα τα ξάγρυπνα βράδια και όλες τις σκέψεις. Και κάθε φορά που βρίσκομαι στην παρουσία του, βρίσκομαι με όλα τα παιδιά μου μαζί. 

Το πλάσμα αυτό είναι η απόδειξη πως δεν παραιτήθηκα από κανένα όνειρο. Το πλάσμα αυτό είναι το όνειρο. 

Φτιάξαμε καπέλα- δεινόσαυρο!

Φέτος το πάρτι μας θα είναι πριβέ. Είμαι τυχερή διότι το είχε αποφασίσει από πέρσι ο μικρός, άσχετα της κατάστασης με τον κωρονοιό. Συνεπώς θα είναι μόνο η στενή μας οικογένεια. Το είχαμε ξανακάνει αυτό στα τέταρτα γενέθλια του και είχαμε περάσει πολύ όμορφα. 

Επειδή έχουμε λίγα ξαδέλφια μικρής ηλικίας, πάντα στα πριβέ πάρτι παρασύρομαι λίγο παραπάνω. Η πρώτη φορά που είχα σκεφτεί να φτιάξω καπέλα τζόκει για το πάρτι αντί για καπελάκια πάρτι ήταν ακριβώς τότε- στα τέταρτα γενέθλια μας με θέμα τους αγώνες ταχύτητας- δείτε πως εδώ.  Είχα χαρεί πάρα πολύ διότι τα φορούσαν σχεδόν καθ' όλη την διάρκεια. 

Ψάχνοντας λοιπόν στο διαδίκτυο για το πως να φτιάξω καπελάκια για το φετινό μας, προ- ιστορικό, θέμα έπεσα πάνω σε μια καταπληκτική ιδέα για καπέλο τζόκει και χτύπησε ξανά το καμπανάκι της τρέλας! 

Η κατασκευή τους ήταν εξαιρετικά εύκολη και γρήγορη- νομίζω μου πήρε μιάμιση ώρα συνολικά. Αγόρασα καταρχάς τα καπέλα από το γνωστό παιχνιδομάγαζο γιατί ήταν το μόνο στο οποίο τα έβρισκα σε τιμή που να μην εκτοξεύει το μπάτζετ στα ύψη. Η αλήθεια είναι ότι ήθελα το χρώμα να είναι πράσινο σκούρο μα φέτος παίζουν τα μουντά χρώματα έτσι βρήκα μόνο χακί. Τελικά, εκ του αποτελέσματος μου αρέσει πολύ! Για να φτιάξετε και εσείς το δικό σας δεινοσαυροκαπέλο θα χρειαστείτε: 

• Καπέλο στο χρώμα της αρεσκείας σας. 
• Άσπρη τσόχα 
• Μαύρη τσόχα 
• πιστόλι σιλικόνης/ ψαλίδι

Σχεδίασα καταρχάς στην άσπρη τσόχα τρίγωνα για τις κεράτινες πλάκες του δεινόσαυρου, οβάλ με ίσο πάτο για τα μάτια και έκοψα ένα Π με οδηγό το καπέλο για τα δόντια. Αφού το έκοψα, μετά χωρίς να το σχεδιάσω ξεκινώντας από την άκρη έκοψα και τα δόντια. Παρότι εν τέλει, στο κόλλημα το αποδόμησα το Π, είναι μια καλή ιδέα να τα κάνετε με αυτό τον τρόπο γιατί κόβονται ενιαία και είναι και ομοιόμορφα με αποτέλεσμα να κολλάνε και εύκολα. Επίσης έκοψα και μαύρους μικρότερους κύκλους για το εσωτερικό των ματιών. Για πιο αναλυτικές οδηγίες δείτε εδώ από όπου πήρα και την ιδέα. 

Ξεκίνησα κολλώντας τα δόντια, μετά τα μάτια και τελευταίες τις πλάκες. Στα δόντια παρότι τα είχα κόψει σε Π, τελικά τα έκοψα σε τετράδες/ τριάδες. Τα κόλλησα πολύ πιο εύκολα έτσι. 

Στις πλάκες είναι και η πρόκληση. Εφόσον ο μικρός δεν είχε καμία διάθεση να κάνει το μοντέλο κάθε καπέλου ώστε να είναι τεντωμένο το ύφασμα ώστε να κολλήσω τις πλάκες, τα "φορούσα" σε μια μπάλα την οποία ακουμπούσα σε ένα μπολ. Έτσι κατάφερα να τα κολλήσω. Αρχικά είχα κόψει τρεις πλάκες ανά καπέλο μα υπολόγισα χωρίς το στρογγυλό αυτό πραγματάκι που έχουν συνήθως την κορυφή. Προσωπικά με ενοχλούσε πολύ να φαίνεται. Χρειάστηκαν λοιπόν άλλα τρία ανά καπέλο- έξι συνολικά- για να κρυφτεί αυτό αλλά να δείξει και τελικά πιο όμορφο. Κόλλησα πρώτα τα δυο δεξιά και αριστερά από αυτή την μπαλίτσα στο κέντρο βάζοντας θερμόκολλα κατά μήκος της ραφής. Μετά έβαζα γύρω από την μπαλίτσα στο κέντρο και κολλούσα και το τρίτο. Υπολογίστε πως το μεσσαίο θα κολλήσει λίγο και στις άκρες αυτών αριστερά και δεξιά. Επαναλαμβάνω στο κέντρο και από την άλλη πλευρά ώστε να κρυφτεί εντελώς αυτό το στρογγυλό πραγματάκι- μπαλίτσα. Ολοκληρώνω κολλώντας διπλό και δεξιά και αριστερά. 

Αυτό ήταν! Το καπέλο μας είναι έτοιμο για κάποιο ανυπόμονο μαιμούδι αλλά και για τα ξαδέλφια μας! Ανυπομονώ να τα δω όλα φορεμένα στο πάρτι μας! 

Πως να φτιάξεις πρόσφορο- και μια κατάθεση ψυχής....

Μια από τις πιο έντονες αναμνήσεις της παιδικής μου ηλικίας, είναι αυτές που η γιαγιά μου ζύμωνε το πρόσφορο. Μια τελετουργία σχεδόν ιερή που ξεκινούσε από την προηγούμενη μέρα και όχι μόνο. 

Η γιαγιά μου- από όσο θυμάμαι- ξυπνούσε πάντα αξημέρωτα. Ήταν σχεδόν σκοτάδι ακόμα έξω. Μαζί της πάντα ξυπνούσα και εγώ. Όμως το έπαιζα κοιμισμένη γιατί αν καταλάβαινε ότι είχα ξυπνήσει με ανάγκαζε να κοιμηθώ και άλλο. Και εγώ δεν ήθελα. Περνούσα υπέροχα μαζί της. Την άκουγα σιωπηλή να ντύνεται και να πιάνει τα μακριά άσπρα μαλλιά της σε πλεξούδα και μετά σε κότσο. Φορούσε με ευλάβεια το μαντήλι στα μαλλιά της και κατέβαινε τις σκάλες να ξεκινήσει την ημέρα της. Τότε ήταν, που πεταγόμουν και εγώ από το κρεβάτι και έτρεχα ξωπίσω της για να την ακολουθήσω σε ότι κάνει. 

Πρώτα με μάλωνε γλυκά που ξύπνησα. Μετά με έστελνε να νυφτώ και να πλύνω τα δόντια μου ενώ η ίδια ετοίμαζε το πρωινό για όλους. Ο παππούς μου ήδη ξύπνιος να ακούει είτε εκκλησία στο ραδιόφωνο, είτε ειδήσεις. Το σπίτι ακόμα σκοτεινό μα τόσο ζεστό. Ήταν λες και μόνο τα φώτα και η παρουσία τους το ζέσταινε. Γάλα καυτό και με πέτσα φυσικά που μισούσα, και ζυμωτό ψωμί με βούτυρο και ζάχαρη για μένα, ελληνικό καφέ, ντομάτα, ελιές και ζυμωτό καψαλισμένο ψωμί για τον παππού. Μετά κινούσαν καθένας στις δουλειές τους. Εγώ η ουρά της γιαγιάς μου. 

Τις μέρες όμως που ήταν να ζυμώσει το πρόσφορο τις αγαπούσα ένα τι παραπάνω. Κινούσαμε απέναντι από το σπίτι στον εξωτερικό φούρνο της γιαγιάς μου. Ένα δωμάτιο μια σταλιά με μια γκρι ξύλινη πόρτα που για μένα ήταν λες και έκρυβε μέσα την μαγεία του κόσμου όλου. Όταν η γιαγιά μου ζύμωνε το πρόσφορο ήταν αυστηρή. Λιγομίλητη. Προσευχόταν από μέσα της ακατάπαυστα. Οι μόνες φορές που δυσανασχετούσε με την ακατάσχετη πολυλογία μου, αυτές. Μια γυναίκα μια σταλιά να παλεύει με δύναμη με ένα ζυμάρι σκληρό, να αγκομαχάει για να γίνει όσο το δυνατόν πιο λείο, πιο καλό. Όταν δε έφτιαχνε την σφραγίδα, νομίζω πως σχεδόν δεν ανάπνεε μέχρι να δει πως το σχέδιο αποτυπώθηκε καλά. Μετά, όσο το ζυμάρι φούσκωνε με την ησυχία του, η γιαγιά μου κουβαλούσε ξύλα- ακούραστη- να τα βάλει στο ξυλόφουρνο να ανάψει φωτιά για να ετοιμάσει τον φούρνο στην σωστή θερμοκρασία. Και αυτό ήταν μόλις η αρχή της ημέρας της... Όταν πια οι λειτουργιές έβγαιναν από τον φούρνο, τις κοιτούσε μια- μια με αμέριστη προσοχή και διάλεγε ΠΑΝΤΑ και ΜΟΝΟ την καλύτερη να πάει στην εκκλησία. Την τύλιγε με την ίδια ευλάβεια που ξεκινούσε από το ανάπιαμα κιόλας του προζυμιού, σε ένα λευκό πετσετάκι- αδυνατώ να θυμηθώ αν είχε κεντημένο σταυρό πάνω, πιστεύω όμως ότι είχε- και το πρωί που πηγαίναμε στην εκκλησία- πριν η καμπάνα χτυπήσει τρίτη φορά, αλλιώς πολύ αγχωνόταν η γιαγιούλα μου- φορούσε ένα από τα καλά της σύνολα, έπιανε τα μαλλιά της στον γνωστό κότσο, έπαιρνε και μια μικρή δερμάτινη τσάντα που είχε μέσα κέρματα για το παγκάρι και χαρτομάντηλα όλα και όλα και κινούσαμε δίπλα δίπλα με τα πόδια για την εκκλησία... 

Το έχω γράψει πολλές φορές, και ενώ ζούσε η γιαγιούλα μου, πως  αυτή ήταν που φύτεψε το σποράκι της αγάπης για τον Χριστό μέσα μου. Και, όπως έχω ξαναπεί, ήταν τέτοια η δύναμη του που φύτρωσε στην πιο άνυδρη εποχή μου. Όταν λοιπόν παντρευτήκαμε με τον Παναγιώτη, το πρώτο πράγμα που ζήτησα από την γιαγιά μου να με διδάξει πως έφτιαχνε το πρόσφορο. Και έτσι έγινε. Ξεκίνησα άμεσα- μάλιστα με προζύμι της γιαγιούλας μου. Θα έδινα πολλά για να έχω από αυτό το προζύμι τώρα. (όπως έχω ακόμα φυλαγμένο ελάχιστο από το πετιμέζι της. Νιώθω πως δεν θα το χρησιμοποιήσω ποτέ...) Με όσα περάσαμε ωστόσο με τον Παναγιώτη, με τις δύσκολες εγκυμοσύνες και τις απώλειες των μωρών μας, η σχέση μου με το πρόσφορο πέρασε από 40 κύματα. (όπως άλλωστε και η σχέση μου με τον ίδιο τον Θεό). Μετά ήρθε και η Συριγγομυελία που με δυσκόλεψε πολύ μέχρι να μάθω να ζω την καθημερινότητα μου με τα καινούργια δεδομένα- πέρασα από πολλά στάδια, έκανα πολλά λάθη και πολλές όχι τόσο καλές λειτουργιές για να φτάσω εδώ που είμαι σήμερα. Στο σημείο που μπορώ πλέον να μοιραστώ κάθε τι που με έμαθε η γιαγιά μου όλα αυτά τα χρόνια. Ιδίως την περίοδο της καραντίνας, παρότι μακριά μας πια, την ένιωθα πραγματικά δίπλα μου να με καθοδηγεί και να μου ξυπνά μνήμες σχετικές που είχα χάσει με την πάροδο των χρόνων. Αυτό θα κάνω λοιπόν σήμερα, σε αυτή την κατάθεση ψυχής στην ουσία- όχι τόσο δικής μου όσο της γιαγιάς μου- για να παροτρύνω και άλλες νέες γυναίκες να ζυμώνουν πρόσφορο, είναι μεγάλη ευλογία για της οικογένεια τους. Το πίστευε η γιαγιούλα, το πιστεύω και εγώ. 

Το πρόσφορο λοιπόν δεν είναι ένα απλό ψωμί. Είναι το ψωμί από το οποίο θα κόψει ο ιερέας για να γίνει σώμα και αίμα Κυρίου στην θεία Κοινωνία αλλά και αντίδωρα. Είναι λοιπόν ένας άρτος ιερός. Με αυτή ακριβώς την ψυχολογία πρέπει και να το ζυμώνουμε. Αυτό σημαίνει πως εκτός από καθαροί σωματικά φυσικά, πρέπει να είναι καθαρή και η ψυχή μας- να μην έχουμε βάρη μέσα μας που θα νιώθαμε πως έχουμε την ανάγκη να εξομολογηθούμε. Ιδανικά, τα σκεύη που χρησιμοποιούμε για το πρόσφορο, να είναι μόνο για το πρόσφορο αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Ιδανικά το πρόσφορο ζυμώνεται με προζύμι και μάλιστα από βασιλικό του Τίμιου Σταυρού. Η γιαγιά μου δεν πίστευε καθόλου στην μαγιά στο πρόσφορο- το ίδιο κάνω και εγώ- ωστόσο ακούω αρκετές γυναίκες που βάζουν. Δεν θα το συνιστούσα όμως. Τέλος, το καντηλάκι μας και το θυμίαμα καλό είναι να είναι καθημερινή συνήθεια/προστασία στο σπίτι μας ούτως ή άλλως, για το ζύμωμα του πρόσφορου όμως είναι σχεδόν επιτακτική ανάγκη. Πριν λοιπόν αναπιάσουμε το πρόσφορο μας, ανάβουμε το καντήλι μας, θυμιατίζουμε το σπίτι μας και λέμε την εξής προσευχή. 

"Κύριε, Σ'ευχαριστώ για αυτήν την άγια ώρα, που με τα αμαρτωλά μου χέρια μ' αξιώνεις να ζυμώνω τα πανάχραντα δώρα της αγάπης Σου. 

Κύριε, ευλόγησε τα, για να γίνουν καλά και ευπρόσδεκτα στο Άγιο Σου Θυσιαστήριο. 

Σε παρακαλώ να τα δεχθείς, όπως εδέχθης τη θυσία του Άβελ, την δοξολογία των ποιμένων, τα δώρα των Μάγων, τα δάκρυα του Πέτρου και του Ληστή την μετάνοια. Και ας με αξιώνεις να Σου τα προσφέρω πάντα ενσυνείδητα. 

Αμήν." 

Προσθήκη λεζάντας

Για το πρόσφορο χρειάζεται να έχετε τα εξής σκεύη- σύνεργα. 

• Μια μεγάλη πλαστική λεκάνη
• Μια μικρή πλαστική λεκάνη
• Ένα τάπερ μικρό για το προζύμι. 
• 2- 3 ταψάκια 20 εκατοστά διάμετρο και βάθος 6 εκατοστά. 
• σφραγίδα για πρόσφορο- ξύλινη. (η πλαστική δεν κάνει καθόλου καλή σφραγίδα) 
• γνήσιο κερί μέλισσας (σαν λαμπάδα μεγάλη της Ανάστασης) 
• Μερικά πανάκια λευκά (που να μην βγάζουν χνούδι) 
• Ένα όμορφο λευκό πανί- ιδανικά κεντημένο με σταυρό- για να τυλίγετε το πρόσφορο σας. 

Εάν δεν ξέρετε να φτιάχνετε προζύμι, δεν πειράζει. Είμαι σίγουρη πως κάποια γυναίκα από τον κύκλο σας έχει και θα χαρεί να σας δώσει λίγο. Εγώ πάντα έτσι το κάνω, εκτός από μια φορά που έφτιαξα δικό μου από το προζύμι που μοιράζετε την Κυριακή του Θωμά- πάλι με τις οδηγίες της Νεοκόρου στην εκκλησία. Εάν θέλετε να φτιάξετε κανονικό με βασιλικό από του Τίμιου Σταυρού δείτε πως εδώ. Το προζύμι είναι η καρδιά του πρόσφορου. Το φυλάμε στο τάπερ του μέσα στο ψυγείο. Αντέχει και δυο εβδομάδες χωρίς να το αναπιάσατε, μπορεί και τρεις μα μετά ξινίζει έχει πολύ έντονη μυρωδιά. Αν το αναπιάνετε κάθε βδομάδα θα σας αποζυμιώσει με πιο γρήγορα και εντυπωσιακά φουσκώματα. Εκτός λοιπόν από τα σκεύη που ανέφερα χρειαζόμαστε και τα εξής: 

• Αλεύρι κίτρινο ψιλό από σκληρό σιτάρι. (έχει τρομερή σημασία στην υφή μα και στην γεύση) 
• Το προζύμι μας
• αλάτι 
• νερό χλιαρό

Την προηγούμενη ημέρα από αυτή που θέλουμε να ζυμώσουμε αναπιάνουμε το προζύμι. Αυτό σημαίνει πως νωρίς το απόγευμα το βγάζουμε από το ψυγείο για να πιάσει θερμοκρασία και να "ζωντανέψει" πάλι. Το βράδυ ετοιμάζουμε μια κούπα ΧΛΙΑΡΟ νερό, (δεν θέλουμε να μας κάψει το προζύμι, προσοχή στην θερμοκρασία) και αν το τάπερ είναι αρκετά μεγάλο το αδειάζουμε μέσα στο προζύμι για να ξεκολλήσει πιο εύκολα από τα τοιχώματα. (εγώ χρησιμοποιώ ένα από αυτά που έχουν τα γιαούρτια του κιλού). Μόλις το προζύμι ξεκολλήσει το ρίχνουμε μαζί με τα 3/4 του νερού στην μικρή πλαστική λεκάνη. Με το υπόλοιπο του νερού και το χέρι μας ξεκολλάμε το προζύμι που είναι ακόμα κολλημένο στα τοιχώματα και το βάζουμε και αυτό στην λεκάνη. Ανακατεύουμε με έναν αυγογδάρτη μέχρι να ομογενοποιηθεί το μείγμα και μοιάζει με γάλα. Τότε ρίχνουμε σιγά σιγά αλεύρι και συνεχίζουμε το ανακάτεμα μέχρι το μείγμα μας να έχει την σύσταση του μείγματος pancakes ή ενός πιο υγρού κεικ. Το προζύμι μας είναι έτοιμο. Το σκεπάζουμε καλά με μεμβράνη, με μια χοντρή πετσέτα κουζίνας και το αφήνουμε όλο το βράδυ να κάνει τα μαγικά του. 

Την επόμενη μέρα σηκωνόμαστε όσο πιο πρωί μπορούμε. Πρέπει να υπολογίσετε μια μέρα που να μην εργάζεστε  διότι το πρόσφορο θέλει χρόνο να φουσκώσει. Θα δούμε πως το προζύμι μας έχει γεμίσει φουσκάλες. Αυτό σημαίνει πως είναι έτοιμο. Αδειάζουμε ένα κιλό αλεύρι μέσα στην μεγάλη πλαστική λεκάνη μας. Ζεσταίνουμε μια κούπα χλιαρό νερό. Κάνουμε μια γούβα στο αλεύρι μας και αδειάζουμε εκεί το προζύμι. Μετά βάζουμε το 1/3 της κούπας στην λεκάνη του προζυμιού, το αλάτι (εγώ βάζω δυο γερές τσιμπιές από χοντρό αλάτι, ψιλό νομίζω πως το ένα κιλό θα θέλει 2 κοφτά κουταλάκια) και ανακατεύουμε με το χέρι να λιώσει το αλάτι ενώ ταυτόχρονα μαζεύουμε με το νερό και το χέρι μας και το προζύμι που είναι κολλημένο στα τοιχώματα. Μόλις το κάνουμε, το αδειάζουμε και αυτό στο αλεύρι και ζυμώνουμε λίγο να δούμε πόσο νερό θα χρειαστεί το αλεύρι μας. Εμένα συνήθως παίρνει μια κούπα των 250 ml, πρέπει όμως να το ρίχνετε με επιφύλαξη και να ζυμώνετε γιατί κάθε φορά το αλεύρι μπορεί να είναι διαφορετικό. Θέλουμε ένα ζυμάρι σχετικά σφιχτό και δύσκολο λίγο στο ζύμωμα. Ζυμώνουμε λοιπόν για όση περισσότερη ώρα μπορούμε μέχρι να έχουμε ένα ζυμάρι ομογενοποιημένο. Αν δεν έχετε ξαναζυμώσει μην ανησυχείτε- είναι ένστικτό με έναν περίεργο τρόπο. Τότε σκεπάζουμε το ζυμάρι και το αφήνουμε για ένα τέταρτο να ξεκουραστεί. Στο μεταξύ ετοιμάζουμε τα ταψάκια μας. 

Σε αυτό το σημείο θα σας χρειαστεί και το γνήσιο κερί μέλισσας. Ζεσταίνετε τα ταψάκια σας για λίγο, είτε στο μάτι της κουζίνας, είτε στον φούρνο. Με προσοχή, εγώ τα πιάνω με μια τσιμπίδα, απλώνω στο ζεστό ταψί το κερί μέλισσας τόσο στον πάτο όσο και στα πλαινά. Θα το δείτε που απλώνει. Το κερί ΔΕΝ αφήνει καμία επίγευση, προστατεύει το ψωμί από το να κολλήσει και δεν λαδώνει όπως το ελαιόλαδο που καθιστά το πρόσφορο μας κακή επιλογή για την θεία Κοινωνία. Επίσης, η δράση του κρατά τουλάχιστον τρία ψησίματα, δηλαδή τρία ζυμώματα. Τα ταψιά αυτά δεν χρειάζονται πλύσιμο. Αν απλώσετε καλά το κερί βγαίνουν από τον φούρνο όπως μπήκαν. Εμένα το ένα μου ταψί, (όπως και η μεγάλη λεκάνη), είναι της γιαγιάς μου και είναι σαν καινούργιο.  Αφήνετε τα ταψιά να παγώσουν πάλι. 

Στο τέταρτο αναπιάνετε πάλι το ζυμάρι. Θα διαπιστώσετε αμέσως πως έχει μαλακώσει και ζυμώνεται πολύ πιο εύκολα. Το βγάζετε από την λεκάνη και το ζυμώνετε σε καθαρή επιφάνεια. Το αναδιπλώνετε με τις γροθιές σας ξανά και ξανά μέχρι να είναι η υφή του όσο το δυνατόν πιο λεία. Ιδανικά το ζυμάρι πρέπει να κάνει φουσκάλες. Μην στεναχωρηθείτε αν δεν κάνει- εγώ κανά δυο φορές το έχω κατάφερει- και πάλι θα βγει πολύ καλό το ψωμί, άλλωστε το πρόσφορο είναι πιο μεστό ψωμί. Τότε το κάνετε μια μεγάλη μπάλα, το σταυρώνετε και κόβετε ένα κομμάτι περίπου 400 γρ. ή όσο η γροθιά σας και το φυλάτε για προζύμι. Το χαρακώνεται σε σχήμα σταυρού και το αφήνετε και αυτό στην άκρη να φουσκώσει. Το υπόλοιπο ζυμάρι το κόβετε στην μέση. Βγαίνει η κάθε μπάλα περίπου 800 γρ. 

Ξαναζυμώνετε την κάθε μπάλα χωριστά. Καθώς το αναδιπλώνετε δημιουργήστε ένα στρογγυλό πατικωμένο σχήμα στο μέγεθος του ταψιού και τοποθετήστε τα μέσα. Τα πατάτε και άλλο ώστε να αγγίξουν τις άκρες του ταψιού και μετά "χαιδευόντας" τα,  τα ισιώνετε από πάνω όσο το δυνατόν περισσότερο ώστε να δεχθούν την σφραγίδα. 

Κάθε φορά ΠΡΙΝ  χρησιμοποιήσετε την σφραγίδα βάζετε αλεύρι μέσα στις εγκοπές της, πολύ καλά να γεμίσουν και το αδειάζετε το αλεύρι ξανά μέσα στην σακούλα του. Με πολύ προσοχή και αρκετή δύναμη πιέζετε την σφραγίδα στο κέντρο του προσφόρο. ΔΕΝ την τραβάτε απότομα. Την τραβάτε απαλά, απαλά ενώ γυρίζετε το ταψί γύρω γύρω. Μόλις είναι έτοιμο θα ξεκολλήσει μόνο του. Με μια οδοντογλυφίδα κάνετε δώδεκα τρύπες στην σφραγίδα- σε όλα τα σημεία που ενώνονται οι διαχωριστικές γραμμές της σφραγίδας και οι οποίες συμβολίζουν τους δώδεκα Αποστόλους. (Αλλά αποτρέπει και από το να σκάσει το ζυμάρι). 

Τις αφήνετε να φουσκώσουν. Εγώ τις βάζω πάντα μέσα στον φούρνο ξεσκέπαστες. Τον χειμώνα τον έχω προθερμάνει στους 50 βαθμούς για λίγο, το καλοκαίρι αφήνω απλά το φως του φούρνου ανοιχτό- ζεσταίνει και αυτό διακριτικά. Σε καλές συνθήκες θέλει δύο ώρες να φουσκώσει. Μπορεί να πάρει όμως και τέσσερις. Υπολογίστε πως πρέπει να διπλασιαστεί από το αρχικό μέγεθος. Επίσης, υπολογίστε και τον χρόνο που θέλει να ζεσταθεί ο φούρνος- μην τις αφήσετε μέσα μέχρι τελευταία στιγμή και πέσει το φούσκωμα περιμένοντας τον φούρνο να ζεστάνει. 

Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 170 βαθμούς- εννοείται χωρίς τις λειτουργιές μέσα-  εγώ δεν τις βάζω στον αέρα γιατί αρπάζουν γρήγορα. Θέλουν στην χαμηλή σχάρα περίπου 40 λεπτά μέχρι να πάρουν χρώμα πάνω κάτω. Ετοιμάζουμε ένα μείγμα σε φλυτζανάκι του ελληνικού καφέ με νερό και λευκό κρασί. Μόλις οι λειτουργιές ψηθούν, τις βγάζουμε και με ένα από τα λευκά πανάκια αλείφουμε το μείγμα πάνω στην επιφάνεια για να καθαρίσει η σφραγίδα από πιθανά αλεύρια και να γυαλίσει. 

Η λειτουργιά έχει σκληρή κόρα. Αυτό δεν τον θέλουν οι ιερείς, διότι τρίβει και δεν κόβεται για την θεία Κοινωνία. Μόλις λοιπόν τις βγάλουμε από τον φούρνο τις βάζουμε την καθεμία σε ένα πανάκι, το διπλώνουμε σαν φάκελο και τις βάζουμε- καυτές ακόμα- σε μια πλαστική σακούλα και κλείνουμε σφιχτά. Μόλις κρυώσουν, είναι μαλακές και έτοιμες να τις προσφέρουμε. 

Συνήθως οι εκκλησίες δέχονται τα πρόσφορα την προηγούμενη, μπορείτε όμως να τα πάτε και ανήμερα- αρκεί να πάτε νωρίς. Έχετε ετοιμάσει ταυτόχρονα ένα χαρτάκι στο οποίο θα γράφετε ονόματα υπέρ υγείας και υπέρ αναπαύσεως όπως και το όνομα της οικογένειας σας ώστε την επόμενη να πάρετε το ύψωμα σας. 

Βοήθεια σας που έλεγε και η γλυκιά μου η γιαγιά. Γιαγιούλα, αυτό είναι για σένα- ξέρω ότι παρακολουθείς. 

(Υ.Γ: Μια ακόμα λεπτομέρεια πολύ σημαντική για την γιαγιά μου και φροντίζω και το τηρώ με ευλάβεια. Σε όλα τα σκεύη που χρησιμοποιούμε μένει προζύμι ή ζυμάρι όσο καλά και να τα καθαρίσουμε κατά την διαδικασία. Αυτό κανονικά δεν επιτρέπεται να το πετάξουμε ούτε στο νεροχύτη. Όπως δεν επιτρέπεται να πετάξεις το αντίδωρο. Συνεπώς εγώ ξεκινάω γεμίζοντας νερό το τάπερ του προζυμιού το οποίο καθαρίζω καλά και όταν αδειάσει η μικρή λεκάνη, το αδειάζω σε αυτή. Την οποία επίσης γεμίζω με νερό, την καθαρίζω και μόλις αδειάσει και η μεγάλη λεκάνη, βάζω το νερό εκεί , την γεμίζω και αυτή, την καθαρίζω με το ίδιο το νερό το οποίο μετά αδειάζω σε μια γλάστρα μου. Ίσως υπερβολική λεπτομέρεια μα για μας ήταν και είναι σημαντικό και οφείλω να το μοιραστώ).